Sabriye Erecepova

10.06.202219:43

Qırımnıñ efsaneviy yırcısı Sabriye Erecepova 1912 senesi iyül 12-de qadimiy Bağçasaray şeerinde dünyağa keldi. Babası Kerim Cemil oca olıp çalışa, anası ise, ev bikesi edi. Sabriye 1926 senesi mektepni bitirgen soñra oquvını devam etmek maqsadı ile Aqmescitke ketti.

Sabriye Erecepova 1932 senesinden itibaren halq yırlarını icra etip başladı. O, 1935 senesi Yalta kinostudiyasında çıqarılğan “Zaporojets za Dunayem” serlevalı bediy filmde kadrlar artında yırlar icra etti. 1939 senesi o, Moskvada ötkerilgen 1-nci Bütünsoyuz estrada konkursında iştirak etip, “İstidatlı yaş yırcı” diplomı ile taqdirlendi.

1940 senesi Qırımda “Estrada kontsertler bürosı” meydanğa ketirele. Büro yarımadanıñ çeşit köy ve şeerlerinde kontsertler teşkilâtlandırıp bara. Bu kontsertlerde Sabriye Erecepova da iştirak etti. Aynı şu senesi de, Sabriye Erecepovağa “Qırımda nam qazanğan artist” unvanı berildi.

1941 senesi ekinci cian cenki başlay. Velâkin buña baqmadan “Estrada kontsertler bürosı” tarafından alınıp barılğan kontsertler ep devam etti. Artistler endi göspitallerde, askerler kazarmalarında, arbiy qısımlarda çıqış yapalar. İşte, Sabriye Erecepova da bütün vaqıt olarnıñ sıralarında bulundı… 1944 senesi Qırım halqı sürgünlikke – repressiyağa oğratılğanda, Sabriye Erecepova Leninabad (şimdi Hujant) şeerine tüşti, qurucılıqta brigadir olıp çalıştı.

1950 senesi Sabriye Erecepovağa “halq duşmanı” tamğasını urıp, 7 yılğa ceza lagerlerine mahküm etile. Apshane onı 1957 senesine qadar qorantadan, sanadan… – dünyadan ayırdı. Aradan 11 yıl keçken soñ, ondan “halq duşmanı” tamğası resmiy sürette alınıp taşlandı. Bir sözle söylegende, sañatkâr bir tamam aqlandı.

1957 senesi Sabriye Erecepova Taşkent şeerinde meydanğa ketirilgen “Haytarma” oyun ve yır Qırım milliy ansambline davet etile… 1966 senesi oña “Özbekistanda nam qazanğan artist” unvanı berildi.

1973 senesi Sabriye hanım müteber 60 yaşını tolduruvı munasebetile, onıñ yubiley aqşamı olıp keçti. Şu tarihiy künü Sabriye Erecepova soñki kere sanağa çıqtı, soñki kere bitmez-tükenmez mühlislerine – seyircilerine temenna etti. Seyirciler ise, oña soñki kere elçırptılar.

Sabriye Erecepova Vatanı Qırımğa qaytıp olamadı, oña kendi beşigi ile qavuşmaq nasip olmadı. Büyük sañatkâr 1977 senesi, sentâbr 18-de Taşkent şeerinde vefat etti. Şeerniñ Dombrabad mezarlığında defn olundı. Qabirine temiz mermerden yüksek abide – Baştaşı tiklenildi…

Efsaneviy Qırım yırcısı doğmuş halqınıñ dülber qalbinde ve ikmetli hatırasında ebediy qaldı.

Yusuf ALİ (Hapıshorlı)

2013 s.

Menba: http://www.leylaemir.org/lat/home.html

Author: Редакция AVDET

Редакция AVDET